Q&A Σκηνοθετών, Παρασκευή 8/9

Q&A ΣΚΗΝΟΘΕΤΩΝ, ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 8/9

8 Σεπτεμβρίου 2023

Κάθε μέρα οι σκηνοθέτες που διαγωνίζονται στο 46^ο Φεστιβάλ Δράμας, δίνουν ραντεβού με το κοινό (θεατές, επαγγελματίες της οπτικοακουστικής βιομηχανίας, δημοσιογράφους) για να μιλήσουν για την ταινία τους που έχει προβληθεί το προηγούμενο βράδυ και να απαντήσουν σε ερωτήσεις, στο πιο φρέσκο και πολυαναμενόμενο ραντεβού του Φεστιβάλ, που επιμελείται ο δημοσιογράφος Δημήτρης Πάντσος. Να τι είπαν στο κοινό του Φεστιβάλ για τη δουλειά τους, οι διαγωνιζόμενοι (Εθνικό Διαγωνιστικό Πρόγραμμα) στη σημερινή παρουσίαση:

ΕΘΝΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

«Walls» (Χρήστος Σαρρής)

«Δεν είναι μια ταινία για τη φυλακή, αλλά για τους ανθρώπους που είναι στη φυλακή. Μου έκανε εντύπωση πως όλοι ήθελαν να μας μιλήσουν. Θα σε σταματήσουν να σου πουν την ιστορία τους –άλλο αν τελικά κάποιοι έκαναν πίσω. Ο χρόνος στην φυλακή δεν περνάει. Στο γύρισμα μπόρεσαν για λίγο να αφεθούν. Στην καθημερινότητά τους όμως δεν μπορούν να φαίνονται ευαίσθητοι. Δεν μπορείς να δείξεις αδυναμία. Αδυναμία σημαίνει πως θα σε πατήσει ο άλλος. Ένας από τους ανθρώπους που μου μιλούν είναι 52 ετών. Έχει περάσει 27 χρόνια στη φυλακή. Προσωπικά, ένοιωσα πιο κοντά σε αυτούς που είχαν παιδιά γιατί είμαι κι εγώ πατέρας. Κάποιοι δεν πρόλαβαν καν τη γέννησή τους. Την ζωή τους στη φυλακή αυτοί οι άνθρωποι την ζουν στους διαδρόμους της φυλακής. Ό, τι συμβαίνει, εκεί συμβαίνει. Εμείς όταν μπαίναμε μέσα, σκεφτόμασταν πότε θα βγούμε έξω. Δεν μπορούσα να το διανοηθώ. Δεν ήθελα να κάνω ένα ντοκιμαντέρ με την παραδοσιακή έννοια, δεν ήθελα talking heads. Είμαι περήφανος για το μουσικό κομμάτι της ταινίας, μία διασκευή των στίχων του Καβάφη από την Λόρα Τζέϊν Γκρέϊς».

«Πλευρά» (Παναγιώτης Φαφούτης)

«Είναι η 7^η φορά που έρχομαι στη Δράμα με ταινία. Η τελευταία ήταν τον προηγούμενο αιώνα! Το 1999. Έχοντας περάσει τα 50 με απασχολεί η έννοια της επιθυμίας. Βλέπω τη μητέρα μου στα 87 της. Οι επιθυμίες είναι οι ίδιες απλώς το σώμα σε αφήνει. Αυτό το σενάριο δεν θα το έκανα με ανθρώπους 30 χρονών. Η ταινία μιλά για τις επιθυμίες, τις επιλογές που κάνουμε.

«À deux voix» (Μάρθα Μπουζιούρη)

«Η προβολή του ντοκιμαντέρ μου στην αίθουσα ήταν κάτι πολύ ξεχωριστό και πρωτόγνωρο –η αίσθηση ήταν πολύ διαφορετική από αυτή στο θέατρο. Ήταν ένα πολύ ωραίο σοκ για μένα. Ασχολιόμουν ήδη με αυτό το θέμα, ήμουν στο Παρίσι στο λοκντάουν κι ετοίμαζα την επόμενη δουλειά μου στο θέατρο (παράσταση ντοκιμαντέρ) με θέμα την τρομοκρατία, όταν έπεσα σε ένα δημοσίευμα για αυτές τις δύο γυναίκες. Τις αναζήτησα online κι όταν της γνώρισα έπαθα ένα κλικ, ένοιωσα ισχυρά αυτήν τη δόνηση, μου φάνηκε τόσο ειλικρινές, σπάνιο και ζεστό αυτό που έχουν, η θερμοκρασία αυτής της ιδιαίτερης φιλίας. Διάβασα το βιβλίο που έχουν γράψει μαζί, και είναι σαν μια ανταλλαγή γραμμάτων. Η έννοια του τραύματος με απασχολεί πάρα πολύ. Μία μητέρα τρομοκράτη του ISIS, και μια μητέρα θύματος τρομοκρατικής επίθεσης. Η κόρη της βέβαια επέζησε και ίσως αυτό να έκανε πιο βατή αυτήν την πρόσβαση, αυτό το άνοιγμα μεταξύ τους. Σε διαφορετική περίπτωση δεν ξέρω τι θα είχε συμβεί. Όμως η σχέση τους έχει δομηθεί με όρους αλληλοϊασης».

 «Παλίρροια» (Γιώργος Μπουγιούκος). Παρόντες ήταν και οι Τάσος Δημητρόπουλος (ηθοποιός) και Γιάννης Σίμος (φωτογράφος)

«Το θέμα της ταινίας είναι πολύ επίκαιρο καθώς μιλά για το προσφυγικό, που όμως, ταυτόχρονα, είναι και μια πολύ διαχρονική ιστορία. Το 2015 στις ελληνικές και τις ισπανικές ακτές είχε παρατηρηθεί το φαινόμενο η θάλασσα να ξεβράζει πτώματα και οι λουόμενοι να παραμένουν στην παραλία. Αυτό μας παρακίνησε με τον συγγραφέα Κωνσταντίνο Τζαμιώτη να γράψουμε το σενάριο, ήταν η κινητήρια δύναμη για την ταινία. Γιατί αντιδρούν έτσι; Γιατί είναι άνθρωποι. Πιθανόν όλο αυτό τους ξεπερνάει. Δεν είμαστε όλοι ήρωες, Προσπάθησα να καταλάβω γιατί κάποιος το κάνει αυτό»

Σύμφωνα με τον Τάσο Δημητρόπουλο, «ο ρόλος που ενσαρκώνω είναι αυτός ενός μέσου σύγχρονου ανθρώπου που θέλει να δράσει, αλλά έχει ξεχάσει πώς να είναι άνθρωπος. Σαν να έχει φύγει από το DNA του αυτό. Έχουμε ξεχάσει τι σημαίνει αλληλεγγύη..».

 «Δυόσμος» (Αλέξανδρος Γεώργιος Σωτηρόπουλος)

«Ο δυόσμος είναι ένα ευαίσθητο φυτό, έχει έντονη και όμορφη μυρωδιά αλλά μπορεί να πεθάνει εύκολα, θέλει μεγάλη προσοχή. Εγώ είμαι κακός στο να φροντίζω φυτά, μου πεθαίνουν… Το φυτό στην ταινία συνδέεται πολύ με τον πρωταγωνιστή που τον παίρνει στο σπίτι του, είναι ένας χαρακτήρας μέσα στην ταινία, που προσπαθεί να επικοινωνήσει με το νέο του περιβάλλον και τα άτομα γύρω του. Ο ήρωας της ταινίας, είναι εξίσου ευαίσθητος και ευάλωτος γιατί έχει να διαχειριστεί το πένθος μιας απώλειας, ενός χωρισμού. Θέλησα να δώσω φωνή στον δυόσμο, και μάλιστα γυναικεία, όταν άκουσα τη χροιά της φωνής της Ερατώς Καραθανάση».

«Τέλη Αυγούστου» (Αντζελίκα Κατσά). Παρόντες ήταν επίσης ο Στάμος Δημητρόπουλος (μοντάζ) και ο Λεωνίδας Κωνστανταράκος (παραγωγός)

«Μάλλον έχω κόλλημα με τα παιδικά  μου χρόνια, και με τη σχέση μάνας-κόρης, γιατί ένοιωσα πως είχε πολύ ζουμί εκείνη η περίοδος κι έκανα αυτήν την ταινία που έχει πολλά στοιχεία από την δική μου ζωή. Όταν έγραφα την ιστορία είχε χρώμα, αλλά στην πορεία συνειδητοποίησα πως δεν ήθελα να βγει κάτι γλυκερό, ούτε να βγει κάποια «τουριστίλα» στην ταινία, ήθελα να εκπέμπει η εικόνα κάποια σκληρότητα, γι’ αυτό επέλεξα το μαυρόασπρο. Το γύρισμα έγινε στην Ικαρία και τα παιδιά ήταν πραγματικά επαγγελματίες. Το voice over επίσης προέκυψε στην πορεία για να καλύψει κάποια κενά. Ως παιδί, έρχεται κάποια στιγμή που καταλαβαίνεις πως  όλα τελειώνουν –αυτή τη στιγμή έκανα ταινία».

«Ανορθόδοξος» (Κωνσταντίνος Αντωνόπουλος). Παρούσες ήταν επίσης η Φανή Σκαρτούλη (παραγωγός) και η Λίβια Νερουτσοπούλου (παραγωγός)

«Διάβαζα μια λίστα με βασανιστήρια στον Μεσαίωνα –ένα από αυτά ήταν ο κλοιός. Μου φάνηκε τραγικό και ταυτόχρονα αστείο να αφήνεις τον άλλο στο έλεος των περαστικών. Η ιδέα για όλο αυτό μου ήρθε κάποια στιγμή όταν ήμουν σε μια εκκλησία στην Σύρο και σκέφτηκα πως και στην Ελλάδα είχαμε Μεσαίωνα –πήγα στην Ερμούπολη και αγόρασα ό, τι βιβλίο βρήκα για το Βυζάντιο. Η ταινία προέκυψε ως ένα κομμάτι μιας γενικότερης δουλειάς για το Μεσαίωνα που ετοιμάζουμε για το 2024. Απαιτήθηκε μεγάλη έρευνα, ήταν μια χρονοβόρος διαδικασία.  Είναι πολύ ενδιαφέρον να εξερευνάς τον κόσμο αυτής της εποχής. Με έναν τρόπο ο «Ανορθόδοξος» είναι ένα αντίστροφο road movie –o εγκλωβισμένος στον κλοιό ήρωας είναι στατικός, και μέσα από τα μάτια του εξερευνάς τον κόσμο αυτής της εποχής. Τότε υπήρχαν απίστευτες διαφωνίες για θεολογικά ζητήματα, για τη φύση του Χριστού, πράγματα που σήμερα μας φαίνονται από ακατανόητα έως τελείως ανόητα. Από κωμωδία εξελίσσεται δραματικά η ταινία, γιατί ο άνθρωπος ξεχνιέται… Αλλά αυτό δεν συμβαίνει και σήμερα; Να πεθαίνουν άδικα τόσοι άνθρωποι;»

ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

«Ready» (Ειρήνη Βιανέλλη). Παρούσα ήταν και η Δανάη Σπαθάρα (παραγωγός)

«Η ταινία είναι ένα animation για την καθημερινότητα των ανθρώπων, εκλεγμένων και μη, που εργάζονται στη Βουλή. Άνθρωποι κάθε είδους που συμπεριφέρονται σαν παιδιά: τσακώνονται, φτύνουν ο ένας τον άλλο, χαστουκίζονται. Η κόρη μου ήταν πολύ μικρή κι εγώ παρατηρούσα πόσο σκληρά είναι τα παιδιά στις συναναστροφές τους, αλλά και πόσο γρήγορα συγχωρούν. Εστίασα σε διάφορα στιγμιότυπα που με ενδιέφεραν από ανθρωπολογικής πλευράς. Το τραγούδι της ταινίας είναι του Αλέξανδρου Βούλγαρη (The Boy). Ήθελα ένα ωραίο τέλος, λίγο πιο αισιόδοξο».

Σύμφωνα με την Δ.Σπαθάρα «είναι μια πολιτική ταινία, αλλά ήθελα να βγει εκτός ελληνικού χωρόχρονου, αγωνιούσα αν το νόημα θα γίνει κατανοητό από τα άλλα κοινά, και νομίζω πως το πετύχαμε αυτό. Βγαίνει αυτό το παράλογο της ύπαρξης που μπορεί να υπάρχει εντός κι εκτός κοινοβουλίου. Και καθώς όλα αυτά διαδραματίζονται στη Βουλή, ένας κομήτης πλησιάζει τη γη…».

«Τhe open house» (Julieta Lasarte)

«Είναι μια πολύ προσωπική ταινία για την οικογένειά μου. Επειδή η γιαγιά μου ήταν γνωστή ηθοποιός στην Ισπανία, είχα στη διάθεσή μου πολύ footage –σκέφτηκα λοιπόν να κάνω κάτι με αυτό. Ανακάλυψα πολλά ψάχνοντας σε αυτό το υλικό, ταξίδεψα στην Κούβα και άρχισα σταδιακά να ανακαλύπτω και τον παππού μου που έμενε πάντα στη σκιά. Άρχισα να κάνω οικογενειακές συνεντεύξεις. Η διήγηση της ταινίας γίνεται από τη μητέρα μου, που αναμείχθηκε πολύ σε όλο αυτό, και η γιαγιά μου μου αποκαλύφθηκε όχι ως ηθοποιός αλλά όπως πραγματικά είναι. Η ταινία λειτούργησε με έναν τρόπο ως κάθαρση για μένα, και ως προς την απώλεια του πατέρα. Eίναι μια ταινία για το πένθος, την απουσία, την παρουσία. Μια απόπειρα να ενωθεί και πάλι η οικογένεια».

SHORT & GREEN

«Lumen» (Ειρήνη Τζούλια)

«Η ταινία γεννήθηκε μετά την πυρκαγιά στο Μάτι. Από μια επιτακτική ανάγκη να διαχειριστώ το προσωπικό μου τραύμα, την απώλεια του πατέρα μου, αλλά και να τοποθετηθώ μέσα σε αυτό το εξαϋλωμένο σύμπαν της καταστροφής ως μέλος μιας πληγείσας κοινότητας. Αποφάσισα να ξεκινήσω τα γυρίσματα της ταινίας περίπου ένα μήνα μετά τον θάνατο του πατέρα μου, ενός από τους 104 επίσημα ταυτοποιημένους νεκρούς από την πυρκαγιά της 23ης Ιουλίου 2018. Έπρεπε να αποδώσω το προσωπικό μου συναίσθημα αλλά ταυτόχρονα και των άλλων που μου μετέφεραν τα δικά τους βιώματα. Κινήθηκα αρκετά διαισθητικά, είχα τραβήξει και αρκετές φωτογραφίες και βασίστηκα σε αυτό το αποτύπωμα, ενώ ενσωμάτωσα και πλάνα από την πορεία που γίνεται κάθε χρόνο στη μνήμη των θυμάτων. Η μνήμη είναι εντυπωμένη στο χώρο, είναι εκεί».

«Seagulls scream on the weekend» (Maria Stuut)

«Δούλεψα με τον αδερφό μου, που τραβούσε με την μικρή του κάμερα, και συνεργαζόμαστε  σε όλες μου τις ταινίες. Βρεθήκαμε σε αυτό το νησί της Ολλανδίας, με το οποίο υπάρχει μια οικογενειακή σχέση, και μέσα σε ένα αλιευτικό σκάφος αρχίσαμε να παρακολουθούμε την συμπεριφορά των γλάρων, την συνύπαρξη τους με τους ανθρώπους που τους ταϊζουν, τον τρόπο που πιάνουν τα ψάρια. Είναι πουλιά με πολύ ιδιαίτερη ιδιοσυγκρασία και πολύ προσωπική συμπεριφορά που ποικίλει, έχουν τα δικά τους χούγια. Συχνά, όταν πεινάνε αναπτύσσουν ακραία συμπεριφορά και καννιβαλίζουν τα μικρότερα…».