Q&A Σκηνοθετών, Τρίτη 5/9
Q&A ΣΚΗΝΟΘΕΤΩΝ, ΤΡΙΤΗ 5/9
5 Σεπτεμβρίου 2023
Κάθε μέρα οι σκηνοθέτες που διαγωνίζονται στο 46ο Φεστιβάλ Δράμας, δίνουν ραντεβού με το κοινό (θεατές, επαγγελματίες της οπτικοακουστικής βιομηχανίας, δημοσιογράφους) για να μιλήσουν για την ταινία τους που έχει προβληθεί το προηγούμενο βράδυ και να απαντήσουν σε ερωτήσεις, στο πιο φρέσκο και πολυαναμενόμενο ραντεβού του Φεστιβάλ, που επιμελείται ο δημοσιογράφος Δημήτρης Πάντσος. Να τι είπαν στο κοινό του Φεστιβάλ για τη δουλειά τους, οι διαγωνιζόμενοι (Εθνικό Διαγωνιστικό Πρόγραμμα) στη σημερινή παρουσίαση:
«Φῶς ἐκ Φωτός» (Νεριτάν Ζιντζιρία)
«Μια ταινία που έχει τη στόφα μιας μικρής, σαμανικής τελετουργίας, καθώς ήθελα να κάνω μια ωδή στο φιλμ και επίσης ήθελα να δω αν μπορούσα να μεταβολίσω τον χρόνο όπως αυτός μπορούσε να υπάρχει. Έχω μια ιδιαίτερη συμπάθεια σε οτιδήποτε άπτεται του αρχείου, το θεωρώ πολύ σημαντικό και για την ιστορική μας μνήμη. Το ταξίδι ξεκινάει το 2017 όταν από σπόντα βρίσκομαι στο Άγιο Όρος για να τραβήξω κάποιες φωτογραφίες για μια συνεργασία με έναν αρχιτέκτονα. Την τελευταία ημέρα ένας μοναχός στη Σιμωνόπετρα, μου αποκαλύπτει μια σειρά φωτογραφιών, φωτογραφικών πλακών που είχε τραβήξει ένας άλλος μοναχός πάρα πολλά χρόνια πριν. Με συγκίνησε ακόμα και ο τρόπος που τις έπιασε, μοιάζοντας με έναν χειρώνακτα ο οποίος μου τις παρέδωσε. Έμεινα άναυδος από την ομορφιά τους. Αρχίζει να μου διηγείται την ιστορία. Τις είχε βρει ο ίδιος, στο πίσω μέρος του Αγίου Όρους που ονομάζεται έρημος, καθώς δεν υπάρχει πρόσβαση σε πόσιμο νερό κι εκεί πηγαίνουν οι ερημίτες για να πεθάνουν. Τις βρήκε μέσα σε άδειες καλύβες, τις καθάρισε, τις αποκατέστησε σκανάροντάς τες σε έναν παλαιό υπολογιστή. Η φωτογραφία στο Άγιο Όρος ήρθε από Ρώσους εξερευνητές που άφησαν εκεί τις ξύλινες κάμερες που ζημιώθηκαν από τον καιρό. Με αυτές ήρθε σε επαφή ο ιεροδιάκονος Προκόπιος, τις φωτογραφίες του οποίου χρησιμοποίησα. Και ο μοναχός που μου αποκάλυψε το υλικό, μου εκμυστηρεύτηκε πως έμαθε την τέχνη όχι για να εκφραστεί καλλιτεχνικά, αλλά για να διαφυλάξει το πρόσωπο και το όνομα του «αδελφού» του μοναχού. Το βρήκα πολύ συγκινητικό, κάτι που επαναπροσδιόρισε και τη θέση για την τέχνη μου. Η ταινία πήρε πέντε χρόνια να ολοκληρωθεί, αλλά όλη η εμπειρία που μου πρόσφερε ήταν τέτοια ώστε να αλλάξει τον τρόπο που προσδιοριζόμουν έως τότε ως δημιουργός, σε σχέση με τη γλώσσα και το τι καινούριο προτείνεις. Με βοήθησε στο να δω ένα άλλο, ουσιαστικότερο κομμάτι για μένα».
«Short Draft» (Σπυρίδων Παπασπύρου)
«Μόνο με το χιούμορ πιστεύω ότι μπορεί να πάει καλά η ζωή. Η ιδέα ενός οδηγού ταξί στην ελληνική ενδοχώρα με επιβάτη που με την απειλή όπλου τον αναγκάζει να τον «ταξιδέψει» τρία βουνά μακριά, ήρθε πριν έντεκα χρόνια, ήταν η πτυχιακή μου για τη Σχολή Σταυράκου. Δουλεύτηκε πάρα πολύ μεγάλο διάστημα. Όσον αφορά την ιδέα του Ταραντίνο κλεισμένου στο πορτ παγκάζ ήταν της Ελένης Μπίτα, της βοηθού σκηνοθέτη. Άλλωστε η ταινία είναι αποτέλεσμα συνεργασίας όλων των ανθρώπων του συνεργείου. Ήθελα να γυρίσω μια κωμωδία όπου μπορείς να περάσεις ωραία, έτσι όπως νομίζω ότι είναι όλες οι ταινίες του Ταραντίνο.».
«Firebug» (Αλέξανδρος Παπαθανασόπουλος). Παρών ήταν και ο σεναριογράφος Γιώργος Ζαφειρόπουλος
«Το θέμα της ταινίας είναι πολύ προσωπικό, ήρθε σαν ιδέα σε μια σχετικά σκοτεινή περίοδο της ζωής μου, κατά την οποία μια από τις βασικές σκέψεις ή μάλλον αισθήσεις, ήταν η δυνατότητα να είμαι μόνος, ήταν μια περίοδος που πράγματι απομονώθηκα. Και μέσα σε αυτό το πλαίσιο προέκυψαν κάποια ερωτηματικά που γυρνούσαν κυρίως γύρω από την παιδική μου ηλικία, την ασθένεια του πατέρα μου και την αδυναμία του να την επικοινωνήσει. Εκείνη την περίοδο δυσκολευόμουν πολύ με τον γραπτό λόγο, είχα μια φοβία με αυτό, ήταν η μόνη περίοδος που δεν υπήρχε άλλη επιλογή από το να κάτσω να γράψω κάποια κείμενα, κάποιες σκηνές και μετέπειτα να τις μεταφέρω στον Γιώργο, τον σεναριογράφο και μαζί να γράψουμε μια σειρά από drafts. Ήταν 2013-2014, αλλά δεν υπήρχαν τα χρήματα να κάνουμε ταινία, αλλά ούτε ήμασταν σε θέση να την κάνουμε. Τα πρώτα drafts, είχαν μια πολύ «μαγικορεαλιστική» προσέγγιση, μέχρι να καταλήξουμε να πάρουν μια προσέγγιση καθαρά ρεαλιστική. Το πιο δύσκολο ήταν να προλάβω να δείξω την ταινία στον πατέρα και τη μάνα μου. Ήταν πολύ χειρότερη η φαντασίωση της θέασης αυτής της ταινίας με τους γονείς μου, παρά ο,τιδήποτε είχε προηγηθεί. Αυτή τη στιγμή στα 34 χρόνια μου έχει αρχίσει να αποκτά πάλι σημασία η έννοια του γονέα. Και οι δυο αγνοούσαν ότι γύριζα ταινία. Δεν ξέρω αν βρήκα κάποια λύτρωση μέσα από αυτήν την ταινία, αλλά άρχισε να αποκτά νόημα, τη στιγμή που άρχισα να κοιτάω το τραύμα».
«Διάβαση» (Αινείας Τσαμάτης, Κατερίνα Μαυρογεώργη). Παρών ήταν και ο Γιάννης Καραμπάτσος (σενάριο, φωτογραφία)
«Στη διάβαση τρένων των Σεπολίων μένει ο κολλητός μου, ο Δήμος, που επισκέπτομαι συχνά, έτσι ερχόμουν πολύ συχνά σε επαφή με αυτή τη διάβαση που έχει δυο φύλακες. Πάνω στις ράγες υπήρχε ένας κουβάς με μια σφουγγαρίστρα. Μονίμως. Υπήρχαν ένα ψυγείο, καρέκλες, σαν αυλή σπιτιού σε ένα χωριό. Και αναρωτιόμουν ποιες σχέσεις μπορούσαν να έχουν αυτοί οι άνθρωποι, ποιες ήταν οι προσωπικές τους στιγμές, τι κάνει μια σφουγγαρίστρα στη μέση της διάβασης, και σκέφτηκα ότι ο απόλυτος προσωπικός χρόνος που έχουν αυτοί οι δυο, είναι όταν περνάει το τρένο που λειτουργεί σαν παραβάν. Οπότε τι θα μπορούσε να συμβαίνει μέσα σε αυτόν τον χρόνο; Έτσι προέκυψε η ιδέα της διάβασης, τη μετέφερα στον Γιάννη Καραμπάτσο κι αρχίσαμε να γράφουμε. Στη συνέχεια συναντήσαμε την Κατερίνα Μαυρογεώργη. Οι πρώτες κουβέντες ήταν να κάνουμε ένα ντοκιμαντέρ για αυτούς τους ανθρώπους που ήταν εξαιρετικά ενδιαφέροντες χαρακτήρες κάνοντας αυτή τη δουλειά. Είναι η ιστορία μιας βαθιάς φιλίας η οποία μπορεί να μην είχε εκφραστεί ποτέ, πριν από ένα τραγικό συμβάν όπου ο καθένας πήρε τη θέση του μέσα σε αυτή τη σχέση».
