Παρουσίαση Σκηνοθετών, Πέμπτη 11/9/2025

Παρουσίαση Σκηνοθετών, Πέμπτη 11/9/2025

Κάθε μέρα οι σκηνοθέτες που διαγωνίζονται στο 48ο Φεστιβάλ Δράμας, δίνουν ραντεβού με το κοινό (θεατές, επαγγελματίες της οπτικοακουστικής βιομηχανίας, δημοσιογράφους) για να μιλήσουν για την ταινία τους που έχει προβληθεί το προηγούμενο βράδυ και να απαντήσουν σε ερωτήσεις, στο πιο φρέσκο και πολυαναμενόμενο ραντεβού του Φεστιβάλ. Να τι είπαν στο κοινό του Φεστιβάλ για τη δουλειά τους οι διαγωνιζόμενοι  στη σημερινή παρουσίαση την οποία συντόνισαν ο  Γιώργος Αγγελόπουλος (Εθνικό διαγωνιστικό), Παναγιώτης Ιωσηφέλης (Εθνικό Σπουδαστικό) και Μάγια Σφακιανάκη (συντόνισε το Kiddo).

ΕΘΝΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟ

Πλανήτες (Φίλη Ολσέφσκι). Ήταν παρών και ο σεναριογράφος Ανδρέας Βακαλιός

«Καταλαβαίνω ότι δεν είναι κάτι συνηθισμένο να σκηνοθετεί ένας διευθυντής φωτογραφίας, αλλά σε μια ταινία όλοι μιλάμε την ίδια γλώσσα, δουλεύοντας ολιστικά. Ως φωτογράφος, όταν τελειώνει μια ταινία έχεις μια αίσθηση απώλειας και αποχωρισμού, λίγο σαν παρένθετη μητρότητα. Εξακολουθώ να αισθάνομαι κατεξοχήν φωτογράφος. Στους τίτλους τέλους τοποθετούνται στη σειρά όλα τα ονόματα των συντελεστών χωρίς τις ιδιότητές τους καθώς το σχήμα δουλειάς με το εξαμελές συνεργείο ήταν απόλυτα συμβιωτικό». Ο σεναριογράφος της ταινίας ανέφερε πως για τον ίδιο «το πιο σημαντικό κομμάτι είναι το τέλος που αναγράφει την χρονολογία 2024 και σε εκατό χιλιάδες χρόνια που κάποιος θα τη δει, μπορεί να αναλογιστεί τι κάνανε τότε!».

Performer (Γιάννης Μπερέτσος). Ήταν παρών και ο παραγωγός Γιάννης Καρπούζης

«Ήθελα κυρίως να κατασκευάσω έναν κόσμο τον οποίο θα μπορούμε να παρατηρήσουμε για να δούμε εάν είναι πραγματικός ή όχι και την ίδια ώρα να αναρωτηθούμε ποιά είναι και σε ποιόν κόσμο ανήκει η πρωταγωνίστρια. Έχει πάρα πολύ ενδιαφέρον  η παρατήρηση ότι η ταινία ξεκινά δείχνοντας ένα κάδρο να πέφτει, κάτι που πρόκειται για μια οφθαλμαπάτη, ένα σύμπαν όπου συμβαίνουν πράγματα και αλλάζουν ρόλοι και ο θεατής ψάχνει να βρει ποιός είναι ποιός και τι συμβαίνει. Δεν ήταν εύκολη η προσέγγιση των ρόλων από τις δυο πρωταγωνίστριες, ωστόσο το έκαναν εξαιρετικά. Τελικά το δέμα της ταινίας μάλλον περιέχει ό, τι επιθυμεί και σκέφτεται ο καθένας ξεχωριστά, εμείς πάντως δεν το ανοίξαμε»!

Οι Κύκλοι της Ρο (Μυρτώ Αποστολίδου). Ήταν παρούσα και η πρωταγωνίστρια Ρόζα Προδρόμου

«Στην ταινία θέλαμε να μιλήσουμε για την μητρότητα. Και ενώ η πρωταγωνίστρια Ρόζα Προδρόμου ήταν έγκυος στο δεύτερο παιδί της, μπήκε στη διαδικασία να ανεβάσει ένα θεατρικό για τη Μήδεια με μια άλλη ανάγνωση, όπου αυτό το πρόσωπο δεν είναι τόσο δαιμονικό. Έτσι κάναμε κάποια βίντεο που θα έπεφταν εμβόλιμα στην παράσταση ενώ παράλληλα είχαμε υλικό από προηγούμενα γυρίσματα με θεματική τι σημαίνει να είσαι παιδί και τί μητέρα. Το πρώτο μέρος της ταινίας έχει σχέση με την εξομολόγηση και ένα τεράστιο εύρος συναισθημάτων, ενώ το τελευταίο κομμάτι έχει σχέση με ένα δέος, που μέσω αυτού εκφράζεται κάτι που δεν μπορείς να πεις με λόγια και σχετίζεται με την μητρότητα και την περιπέτεια αυτής ».

Η Ρόζα Προδρόμου ανέφερε πως το ένα μέρος της ταινίας είναι οι δράσεις και το άλλο οι σκέψεις της γυναίκας. «Πρόκειται για προσωπικές, ημερολογιακές και αληθινές σκέψεις που μου ζήτησε να καταγράψω η σκηνοθέτις. Όταν μου ζητήθηκε να κάνω κάτι για τη μητρότητα, συμφώνησα να μιλήσω για το σκοτάδι της. Καθώς έχω βαρεθεί όλους όσους μιλούν για το φως της. Δεν έχω αποτινάξει από πάνω μου τα αντικρουόμενα συναισθήματα. Υπάρχει ένας μύθος σχετικά με τη μητρότητα και το πόσο σπουδαίο είναι να κάνεις παιδιά, υπάρχει μια παραμύθα για να το πω λαϊκά, που νιώθω ότι πρέπει να την αποδομήσουμε σιγά σιγά και να είμαστε πιο ειλικρινείς με το τί ανάγκες έχει μια μάνα κι ένα παιδί. Δεν γίνομαι ευτυχισμένη επειδή θηλάζω ούτε επειδή έχω ένα ή δύο παιδιά, είναι μια καλοστημένη παγίδα για τη γυναικεία φύση».

Χίλιες λεύγες κάτω από τη θάλασσα (Νατάσσα Ξύδη) Ήταν παρών και ο πρωταγωνιστής David Ketter.

«Το γύρισμα εν πλω έχει πολλές δυσκολίες, είχε μποφόρ που μας ανάγκασαν να  σταματήσουμε και να αρχίσουμε ξανά. Μέσω της ταινίας ξεπέρασα πολλές δυσκολίες κι ήταν μεγάλο μάθημα για μένα. Είναι μια ιστορία για τη μοναξιά που δεν είναι τόσο ορατή, για αυτό και η ηρωίδα επιλέγει χώρους με κόσμο, για να πλαισιωθεί από αυτόν. Ακόμα και τότε που φαντασιώνεται τα πάρτι και τον θόρυβο, μέσα σε χαρά και διασκέδαση, παραμένει  πάρα πολύ μόνη, ενώ όταν βρίσκει έναν άνθρωπο με τον οποίο επικοινωνεί, τότε μόνο βρίσκει την πραγματική ουσία της ύπαρξης. Είναι σημαντικό ότι σε ένα συλλογικό ασυνείδητο υπάρχουν και άλλοι μοναχικοί άνθρωποι που νιώθουν παρόμοια αισθήματα».

ΕΘΝΙΚΟ ΣΠΟΥΔΑΣΤΙΚΟ

όnλy connέct / only connect (Betty Kostadinova)

«Το πρόβλημα [συνδεσιμότητας που έχει η ηρωίδα μου] είναι ο φόβος της: ο φόβος της απόρριψης. Κάτι που έχω βιώσει και εγώ προσωπικά. Η επικοινωνία που δεν υπάρχει στην οικογένεια, οπότε εξ ού και ο φόβος της.»

«Η ηρωίδα έχει μέσο την ψυχοθεραπεία και τον ασφαλή χώρο. Έχει πάρει την απόφαση να το επικοινωνήσει, όμως ουσιαστικά ακόμη δεν ήταν έτοιμη να κάνει αυτό το βήμα. Στο οικογενειακό τραπέζι, που εκεί κανονικά νιώθουμε μια ασφάλεια, αυτή δεν υπάρχει.[…] Αρχίζει και φαντάζεται ποιες θα ήταν οι αντιδράσεις τους εάν το επικοινωνήσει αυτό και τελικά δεν το κάνει.»

«Οι άνθρωποι βλέπουν πολύ εύκολα τα πράγματα [τώρα]. Εγώ όταν ήμουν είκοσι χρονών, δεν ήταν τόσο εύκολο να μιλήσεις για αυτά. Αυτό που φοβάμαι είναι ότι πρέπει να ξέρουν αυτές τις ιστορίες. Να ειπωθούν αυτές οι ιστορίες. Γιατί τα πράγματα είναι πιο εύκολα, αλλά αν δεν τις ξέρουμε, δεν ξέρουμε τι έχουν βιώσει πριν από εμάς. Είναι πολύ εύκολο αυτές τις ελευθερίες που έχουμε τώρα να μας τις πάρουν μέσα σε μία μέρα.»

Σε ερώτηση του Ιωσηφέλη για το πώς ήταν να δουλεύει με επαγγελματίες ηθοποιούς, απάντησε «Ήμουν πολύ τυχερή. Τεράστια σχολή που δούλεψα μαζί τους.»

 Όταν άφησες την Άνοιξη (Δήμητρα Παπαευθυμίου)

«Η ιστορία πραγματεύεται το να χρειάζεται να “πετάξεις”, το να φύγεις, ακόμα και με σπασμένα φτερά. Και να τολμάς να το κάνεις αυτό.»

«Το animation που χρησιμοποίησα ήταν frame by frame [κάδρο-κάδρο], ήταν όλο με το χέρι, θέλησα να μιμηθώ λίγο την τέχνη του μελανιού στο χαρτί και να προκύπτει όλη η ιστορία από μαύρο μελάνι παλιάς γραφομηχανής. Θεώρησα ότι ταίριαζε καλύτερα στην ιστορία. Η όποια αφήγηση πρακτικά κινείται μέσω του γράμματος το οποίο γράφει αυτός που μένει πίσω. Οπότε θεωρητικά το γράφει σε μια γραφομηχανή στον φίλο του. Και έτσι θέλησα να χρησιμοποιήσω λεπτομέρειες που χρησιμοποιούνταν στις πολύ αρχικές εκτυπώσεις βιβλίων».

Χαμένες Γαρδένιες (Γαλάτεια Λαγουτάρη)

«Μ’ αρέσει αρχικά ο ήχος γενικά και η μουσική πάρα πολύ. Η αλήθεια είναι ότι το πρώτο πλάνο της ταινίας, με το δέντρο, όταν το είδα μπροστά μου είχα πάθει σοκ, δεν το πίστευα. Και με το που το είδα σκέφτηκα κατευθείαν ότι για μένα αυτό είναι σαν ένας είδους θάνατος. Και ότι είναι σαν μία κηδεία. Δηλαδή είχα στο μυαλό μου όταν ξεκινάει η ταινία, επειδή είναι η απώλεια, ότι είναι κάπως σαν κηδεία και ήθελα να βάλω έναν ύμνο. Η αναφορά μου ήταν από τη “Λευκή Κορδέλα” του Χάνεκε, το τέλος, που είναι η παιδική χορωδία που τραγουδάει.»

«Προσπαθούσα πάρα πολύ μέσα μου να δω τη σύνδεσή μου με αυτόν τον τόπο, γιατί είμαι εκεί και τι κάνω εγώ εκεί σε αυτό το μέρος. Εννοώ σαν δημιουργό το ότι πάω σε ένα ξένο μέρος. Είχα στο μυαλό μου αυτό: να πάω να κινηματογραφήσω τον κόσμο ενός ανθρώπου που δεν μπορεί να μυρίσει, οπότε όλο το άλλο να είναι πάρα πολύ έντονο. Και να δω πώς είναι.»

Αγριοκέρασο (Πάνος Ζιώγας)

«Είναι folk horror η ταινία. Τουλάχιστον αυτή ήταν η ιδέα, δεν ξέρω πώς σας φάνηκε. Ήταν άμεσο το μαγικό στοιχείο για το storytelling και για να πω αυτή την ιστορία, δεν θα μπορούσα να μην το έχω. Δηλαδή θεώρησα ότι ήταν απαραίτητο.»

«Και ο πατέρας και η γυναίκα του δάσους είναι αλληγορικές φιγούρες. Ο πατέρας είναι ένα σύμβολο καταπίεσης από το οποίο ξεφεύγει ο μικρός στο τέλος. Και η φιγούρα στο δάσος είναι το safe place του πρωταγωνιστή, όπου εκεί θα τον καθοδηγήσει έτσι ώστε να πάρει το μέλλον του στα χέρια του.»

Το ήσυχο βάρος των πραγμάτων (Δήμητρα Πετμεζά)

«Βασικό θέμα της ταινίας είναι η μετακόμιση της πρωταγωνίστριας σε ένα μικρό διαμέρισμα το οποίο και γεμίζει με αντικείμενα που αγοράζει από αγνώστους μέσω αγγελιών. Τα αντικείμενα μπορεί να είναι άψυχα και να μην έχουν φωνή, αλλά μεταφέρουν κάτι από τους προκατόχους τους. Έτσι φτιάχνεται ένα σπίτι από θραύσματα αντικειμένων και ζωών άλλων ανθρώπων. Αυτό εμπεριέχει και βιωματικές σκέψεις, καθώς το ίδιο διάστημα μετακόμιζα και αναζητούσα πράγματα από γνωστούς και κάθε φορά άκουγα περιγραφές και ιστορίες αντικειμένων με ιδιαίτερα τρυφερό τρόπο από τους προκατόχους τους. Κάτι που έμοιαζε με ανταλλαγή γνώσεων και εμπειριών από άλλες ζωές. Η ηρωίδα μοιάζει να ενηλικιώνεται μέσα από αυτά τα θραύσματα των ιστοριών και των ζωών άλλων ανθρώπων»

σμύριδα, μάρμαρο και αμπέλι (Ορέστης Ρούσκας)

«Συμμετείχα σε ένα πρόγραμμα τριών πανεπιστημίων στην Νάξο και είχα την ιδέα δημιουργίας του ντοκιμαντέρ ως λειτουργία παράλληλης δράσης. Πρόσεξα δυο τρεις ανθρώπους, που η ιστορία τους έπρεπε να ειπωθεί και άξιζε να το δοκιμάσω και να το υλοποιήσω. Προσπέρασα τον κίνδυνο να μετατραπεί η ταινία σε ρεπορτάζ και επικεντρώθηκα στις ιστορίες των ανθρώπων και τι κάνουν στη ζωή τους για να ζήσουν με τον τρόπο που εκείνοι θέλουν».

Ο Πράσινος Κήπος (Ελένη Τσέκερη)

«Πρόκειται για την αναζήτηση ενός φανταστικού τόπου. Η αφηγήτρια ξεκινά με ένα επαναλαμβανόμενο ερώτημα για το τι κάνει στο συγκεκριμένο μέρος, το νησί της Τήνου, ξεκινώντας ήδη από την παιδική της ηλικία σε αυτό. Πήγα να κάνω ένα ντοκιμαντέρ για τις ανεμογεννήτριες, συνάντησα τον πρωταγωνιστή μου, αλλά το υλικό δεν έβγαζε κάποιο νόημα και το ξανάπιασα όταν ήρθε η ώρα της διπλωματικής μου. Ήταν η εποχή που με απασχολούσε πολύ και ο θάνατος του πατέρα μου. Έτσι το πολιτικό κομμάτι που άρχισε να διαμορφώνεται, επικεντρωνόταν περισσότερο σε αυτό που χάνεται παρά σε αυτό που έρχεται. Είναι πολύ βίαιο να βλέπεις ανθρώπους που μένουν κάπου να εκτοπίζονται από κάποιους που δεν μένουν εκεί.

Και μια και μιλήσαμε για βίαιο εκτοπισμό, από αυτό το βήμα που μας δίνεται, καταδικάζουμε τη γενοκτονία της Παλαιστίνης από το Ισραήλ και αυτό είναι κάτι σημαντικό να το λέμε».

KIDDO

The swimsuit (Amina Krami)

«Η ταινία είναι η ιστορία της σεναριογράφου, της Nola [Anwar]. Συζητούσαμε για τη συγκεκριμένη στιγμή της ζωής σου που σου χαρίζουν ένα μαγιό και αυτό φέρνει μια διαφοροποίηση ανάμεσα σε εσένα και τα άλλα παιδιά. Νομίζω κάθε γυναίκα στην κοινωνία βιώνει αυτή τη στιγμή στη ζωή της και είτε ανυπομονείς για αυτό ή δεν είσαι έτοιμη για αυτό ή νιώθεις πολλή ντροπή, είναι κάτι σαν σεξουαλικοποίηση του σώματός σου για πρώτη φορά. Πιστεύω ότι αυτό είναι μία πανανθρώπινη εμπειρία και πήρα πολλές συνεντεύξεις από άλλες γυναίκες για αυτή τη στιγμή.»

When the Tide Comes (Fêt-Nat Bailly) – προβλήθηκε την Τρίτη 

«Μια κύρια θεματική της ταινίας–η οποία μένει στο παρασκήνιο, κάτι που είναι καλό–είναι ο θάνατος. Ως παιδί βίωνα έντονα την υπαρξιακή πλευρά των πραγμάτων και δεν έχω θρησκεία ή κάτι σχετικό, έτσι ο θάνατος ήταν μια πολύ φοβιστική ανυπαρξία για μένα. Άρχισα να προσέχω ταινίες και άλλα πολιτισμικά μέσα και τις κοινωνίες μας στην πραγματικότητα, που απεικονίζουν τον θάνατο σαν κάτι που είναι τρομακτικό. Αυτό που με βοήθησε όταν έγινα μεγαλύτερη ήταν μια ομιλία από την κωμικό Emily Levine που είχε πάθος με τη φυσική. Και μέσω της κωμωδίας εξηγούσε πώς βλέπει τη φυσική και υπάρχει μια ομιλία της από την περίοδο που η ίδια έχει διαγνωστεί με καρκίνο πνεύμονα στο στάδιο τέσσερα και μιλάει για αυτό χιουμοριστικά: εξηγεί ότι δεν φοβάται γιατί τα σώματά μας αποσυντίθενται και απαρτίζονται από άτομα και έτσι από φυσικής απόψεως δεν εγκαταλείπουμε ποτέ τη γη ακόμα και όταν χάνουμε τη συνείδησή μας. Αυτό ήταν το πρώτο πράγμα που με βοήθησε και ήθελα πάρα πολύ να κάνω μια ταινία όπου να μπορείς να δεις έναν θάνατο να συμβαίνει στην οθόνη αλλά αισίως να έχω καταφέρει να μεταφέρω αυτήν την ιδέα και να μην γεννιούνται τα έντονα υπαρξιακά συναισθήματα που ένιωθα όταν έβλεπα ταινίες μικρή, ακόμα και τις πιο ήπιες, όπως για παράδειγμα τον “Βασιλιά των Λιονταριών”.»

Dandelions Girl (Azadeh Masihzadeh)

«Είχα μια πολύ άσχημη εμπειρία στη ζωή μου πριν από τρία χρόνια με έναν πολύ γνωστό και φημισμένο Ιρανό σκηνοθέτη. Αυτό που έκανε δεν είναι ότι προσπάθησε να με σταματήσει να κινηματογραφώ, αλλά να επιτεθεί στο σώμα μου… Μου έκανε πολλά άσχημα πράγματα, γιατί είχε τόση εξουσία και ήταν τόσο διάσημος και είχε τόσες διασυνδέσεις και εγώ ήμουν ένα τίποτα. Έτσι λοιπόν έγραψα κάτι για να φτιάξω, μια ιστορία για μένα. Μέσα στα τρία χρόνια που είμαστε σε δικαστική διαμάχη με εκείνον τον σκηνοθέτη, ένα ιστορικό κίνημα απελευθέρωσης ξεκίνησε στο Ιράν, όταν σκότωσαν μια κοπέλα λόγω του χιτζάμπ και είπαν “δεν τη σκοτώσαμε, δεν την σπρώξαμε, έπεσε μόνη της, είχε μια ασθένεια” κοκ. Η μέθοδος με την οποία η κυβέρνηση αντιμετώπισε τον θάνατο της Mahsa Amini, που έχει γίνει πλέον πολύ γνωστός, ήταν παρόμοια με τη μέθοδο που χρησιμοποίησε εκείνος ο σκηνοθέτης απέναντί μου. Και έτσι συνέδεσα αυτές τις δύο ιστορίες μαζί, προσπαθώντας να δώσω δύναμη στη νέα γενιά για να αντισταθεί στην εξουσία».

Down in the Dumps (Vera van Wolferen). Ήταν παρούσα και η σεναριογράφος Britt Snel

Vera van Wolferen: «Η ταινία έχει ως θέμα το πώς κοιτάμε τη ζωή των άλλων και νομίζουμε ότι κατά κάποιον τρόπο αυτοί έχουν την τέλεια ζωή. Ο κύριος χαρακτήρας είναι μια πασχαλίτσα. Αυτό ήταν και το σημείο εκκίνησης για την ταινία: σε όλα τα παιδιά αρέσουν οι πασχαλίτσες αλλά γιατί στα αλήθεια; Εντάξει, έχουν το κέλυφος με τις βούλες και αυτό είναι χαριτωμένο. Όμως άλλα έντομα έχουν πολύ πιο ενδιαφέροντα χαρακτηριστικά, όπως τα άλματα που κάνουν. Στη ιστορία μας η πασχαλίτσα έχει κατάθλιψη και το κρύβει. Έχει έναν γείτονα ο οποίος είναι κατσαρίδα και ο οποίος δεν είναι προσκεκλημένος στο πάρτι της. Αυτό είναι ένα μικρό πράγμα με το οποίο τα παιδιά μπορεί επίσης να ταυτιστούν, το ότι δεν τον έχουν προσκαλέσει. Αλλά μετά ο γείτονας-κατσαρίδα μπαίνει στη ζωή της πασχαλίτσας και βιώνει πόσο δύσκολη είναι η ζωή της. Κάποιες φορές αυτοί που κάνουν bullying [όπως δεν προσκαλούν άλλους] και φαίνονται πολύ ευτυχισμένοι μπορεί στην πραγματικότητα να είναι πολύ δυστυχισμένοι.»

Feet Up (Olli Ilpo Salonen) – προβλήθηκε την Τρίτη. Παρούσα ήταν και η Saana Räntilä, μία από τις σεναριογράφους

«Θέλαμε να δημιουργήσουμε κάτι που θα άφηνε μεγάλη εντύπωση στα παιδιά, κάτι που θα θέλαμε να δούμε και εμείς ως παιδιά και θα μας έκανε να νιώθουμε σαν να είμαστε σε περιπέτεια. Έτσι, μας ήρθε στη θύμηση η περίοδος που εμείς ήμασταν παιδιά, όταν φανταζόμασταν τι θα γινόταν εάν το σώμα μας μπορούσε να ανέβει στο ταβάνι, πώς λειτουργεί η βαρύτητα. Νομίζω ότι αυτό είναι κοινό φαινόμενο, ότι όλα τα παιδιά κάποια στιγμή έχουν σκεφτεί κάτι τέτοιο, ότι είχαν αυτές τις ιδέες. Έτσι λοιπόν καταλήξαμε σε αυτήν την ιδέα: ας αντιστρέψουμε τη βαρύτητα ώστε τα παιδιά να μπορούν να πάνε στο ταβάνι, αλλά όχι οι γονείς. Η ιστορία εξερευνά τα πρώτα βήματα ανεξαρτησίας ενός παιδιού και τι μπορεί να κάνει όταν αφεθεί ελεύθερο. Αλλά επίσης και όλα τα όρια και οι κανόνες που προσπαθούν να σε κρατήσουν δεμένο. Πώς μπορούμε να είμαστε ελεύθεροι και να εκφραζόμαστε ελεύθερα και δημιουργικά. Αλλά και το πώς η απόλυτη ελευθερία μπορεί κάποιες φορές να τραυματίσει τους άλλους γύρω σου. Άρα πώς μπορούμε να φτιάξουμε ένα περιβάλλον ειδικά στο πλαίσιο της οικογένειας όπου ο καθένας μπορεί να είναι ελεύθερος αλλά χρειάζεται να σέβεται και τον άλλο.»